Overtreding non-concurrentiebeding – belangenafweging
Overtreding concurrentiebeding. In deze zaak oordeelt de kantonrechter in kader van belangenafweging dat het belang van de werkgever groter is dan dat van de werknemer. Een boetebeding met de bepaling dat de boete niet voor rechterlijke matiging vatbaar is, is niet geheel nietig. De kantonrechter ziet in de omstandigheden van het geval aanleiding om de boete te matigen.
Hebt u omtrent een non-concurrentiebeding vragen dan wel behoefte hebben aan direct advies of bijstand (hulp), kunt u altijd kosteloos telefonisch contact opnemen met onze advocaten. Dit gaat snel en u krijgt direct een van onze arbeidsrecht advocaten aan de telefoon. Onze advocaten in Utrecht zijn specialist op dit terrein. Bel ons nu op 030 252 35 20. Een eerste telefonisch advies is altijd kosteloos.
Uitspraak
RECHTBANK HAARLEM
Sector kanton
Locatie Haarlem
zaak/rolnr.: 456378 / CV EXPL 10-2470
datum uitspraak: 22 juli 2010
VONNIS VAN DE KANTONRECHTER
inzake
Werkgever Nederland B.V.
te Amsterdam
eiseres
hierna te noemen: Werkgever
gemachtigde: mr. X
tegen
ex-werknemer
te [adres]
gedaagde
hierna te noemen: ex-werknemer
gemachtigde: mr. Y
De procedure
Werkgever heeft ex-werknemer op 10 februari 2010 gedagvaard. ex-werknemer heeft schriftelijk geantwoord. De kantonrechter heeft bij tussenvonnis van 7 april 2010 een comparitie van partijen gelast, die heeft plaatsgevonden op 23 juni 2010, waarbij de griffier aantekeningen heeft gemaakt van wat partijen verder naar voren hebben gebracht. Partijen hebben producties in het geding gebracht.
De feiten
a. Werkgever is een onderneming die zich toelegt op onder meer het verkopen en leveren van (handels)informatie over bedrijven in Nederland en daarbuiten en van producten en diensten gebaseerd op deze informatie alsmede producten en diensten op het terrein van crediteuren- en debiteurenbewaking en van incasso van handelsdebiteuren.
b. Op 1 juli 2008 is ex-werknemer bij Werkgever in dienst getreden in de functie van senior adviseur binnen de Verkoopgroep van Werkgever voor de duur van zes maanden. Na ommekomst van die periode is de overeenkomst verlengd tot 1 juli 2009, waarbij ex-werknemer als nieuwe functie die van junior adviseur heeft gekregen.
c. In de brief van 22 december 2008 waarin die functiewijziging met de bijbehorende functieschaal is opgenomen en die door ex-werknemer voor akkoord is ondertekend, is opgenomen dat voor de nieuwe functie tenminste dezelfde arbeidsvoorwaarden als in de eerdere overeenkomst gelden en in het bijzonder het concurrentiebeding. Dat beding is opgenomen in artikel 4.3 en bepaalt onder meer:
“Het is de werknemer verboden binnen een tijdvak van twee jaar na beëindiging van de arbeidsovereenkomst in dienst te treden bij een onderneming, welke activiteiten ontplooit die gelijk, gelijksoortig of aanverwant zijn aan die welke door de werkgever of aan de aan de werkgever gelieerde onderneming worden ontplooit dan wel zelf een dergelijke onderneming te vestigen, te drijven of te doen drijven, hetzij direct, hetzij indirect of in dan wel voor een dergelijke onderneming op enigerlei wijze werkzaam te zijn, hetzij tegen vergoeding, hetzij om niet of daarin enig aandeel te hebben.”
d. In artikel 4.6 van de arbeidsovereenkomst is vervolgens bepaald:
“Bij overtreding van hetgeen in de artikelen 4.3 tot en met 4.5 is bepaald verbeurt de werknemer aan de werkgever een terstond opeisbare, niet voor rechterlijke matiging vatbare, boete van € 10.000,– per gebeurtenis en van € 1.000,– voor iedere dag of gedeelte van de dag dat de overtreding te spreken tot vergoeding voor de volledige door haar als gevolg van het handelen c.q. nalaten van de werknemer geleden schade.”
e. De tweede overeenkomst voor bepaalde tijd is niet verlengd door Werkgever. Aan het dienstverband is op 1 juli 2009 een einde gekomen. ex-werknemer is met ingang van het eind mei 2009 vrijgesteld van zijn werkzaamheden.
f. ex-werknemer is daarna tot 1 oktober 2009 werkzaam geweest bij een incassobedrijf in het oosten van het land. Werkgever was hiervan op de hoogte.
g. ex-werknemer is op 1 oktober 2009 in dienst getreden bij Creditsafe Nederland B.V. (hierna: Creditsafe) in Den Haag. Deze onderneming houdt zich volgens de bedrijfsomschrijving die is opgenomen in het uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel bezig met:
”Het verstrekken van online bedrijfsinformatie en krediet rapporten en het verrichten van alle handelingen die verband houden met voornoemde diensten.”
h. Bij brief van 13 oktober 2009 heeft Werkgever ex-werknemer aangesproken en gesommeerd tot naleving van het concurrentiebeding, op straffe van verbeurte van de overeengekomen boete. Werkgever heeft ex-werknemer verzocht te verklaren dat hij geen werkzaamheden voor Creditsafe verricht noch zal verrichten. ex-werknemer heeft aan deze sommatie en dit verzoek geen gevolg gegeven.
i. Werkgever heeft daarop in kort geding bij de kantonrechter in Haarlem gevorderd dat ex-werknemer zijn werkzaamheden voor Creditsafe gestaakt zal houden tot 1 juli 2010 onder verbeurte van een dwangsom. Bij kort geding vonnis van 11 december 2009 heeft de kantonrechter Haarlem ex-werknemer onder meer veroordeeld het verrichten van werkzaamheden voor c.q. ten behoeve van Creditsafe en/of daarmee gelieerde onderneming te staken en gestaakt te houden tot 1 januari 2010 op straffe van verbeurte van een dwangsom.
j. ex-werknemer heeft gevolg gegeven aan het vonnis is kort geding. Hij is momenteel niet meer werkzaam bij Creditsafe en is werkzoekend.
De vordering en het verweer
Werkgever vordert betaling door ex-werknemer van € 94.000,–.
Werkgever legt het volgende aan haar vordering ten grondslag. Partijen zijn een non-concurrentiebeding overeengekomen bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst. ex-werknemer heeft dit non-concurrentiebeding overtreden. ex-werknemer is daardoor de boete die op overtreding van dit beding is gesteld verschuldigd. De boete is berekend over de periode van 1 oktober 2009 tot en met 23 december 2009.
ex-werknemer verweert zich tegen de vordering, waarop – voor zover van belang – bij de beoordeling van het geschil zal worden ingegaan.
De beoordeling van het geschil
1. Vooropgesteld wordt dat partijen op 22 december 2008 voor de functie junior adviseur een geldig non-concurrentiebeding zijn overeengekomen. De strekking van dit beding is te voorkomen dat ex-werknemer de specifieke kennis en ervaring die hij bij Werkgever heeft verworven ten nadele van Werkgever in een dienstverband bij een concurrent gaat benutten.
2. Het meest verstrekkende verweer dat ex-werknemer voert houdt in dat partijen
– Werkgever bij monde van manager P&O [A.] – eind mei 2009 een nadere afspraak hebben gemaakt die inhield dat het non-concurrentiebeding buiten werking werd gesteld. Werkgever heeft het bestaan van een dergelijke afspraak gemotiveerd betwist en de op de comparitie van partijen aanwezige [A.] heeft ontkend een afspraak met ex-werknemer over het buiten werking stellen van het non-concurrentiebeding te hebben gemaakt. Tegenover deze betwisting heeft ex-werknemer zijn stelling niet met nadere feiten en/of omstandigheden onderbouwd. Nu hij ook heeft nagelaten daarvan nader bewijs aan te bieden, strandt zijn verweer. Dit heeft tot gevolg dat het non-concurrentiebeding zijn gelding heeft behouden.
3. Verder legt ex-werknemer in zijn verweer de nadruk op het handelen dan wel niet handelen van Werkgever bij zijn vertrek en indiensttreding bij het incassobureau en later bij Creditsafe. Zo zou Werkgever hem niet hebben gewaarschuwd dat hij door indiensttreding bij het incassobureau en bij Creditsafe het non-concurrentiebeding zou overtreden en heeft zij nagelaten tijdig actie te ondernemen. Volgens ex-werknemer mocht hij er dan ook op vertrouwen dat Werkgever hem niet (langer) zou houden aan het non-concurrentiebeding. Werkgever zou ook te lang hebben gewacht met het ondernemen van actie. Pas door de uitspraak van de kantonrechter van 18 december 2009 was ex-werknemer er mee bekend dat hij werd gehouden aan het non-concurrentiebeding.
4. De kantonrechter volgt ex-werknemer niet in dit verweer. ex-werknemer gaat ten onrechte eraan voorbij dat hij welbewust het non-concurrentiebeding is aangegaan. Hij wist of moest weten dat hij niet op elke vacature kon reageren. Ter vermijding van risico’s had hij bij Werkgever kunnen navragen of een indiensttreding bij het incassobureau en Creditsafe op enig probleem zou stuiten. Daarbij had hij voor de zekerheid ook Werkgever om een schriftelijke reactie kunnen vragen. Dit gold te meer toen ex-werknemer een arbeidsovereenkomst aanging met Creditsafe, waarvan ex-werknemer onweersproken wist dat het één van de grootste concurrenten van Werkgever is. Door na te laten zich te informeren over het standpunt van Werkgever, heeft ex-werknemer bewust een risico genomen, dat Werkgever hem op enig moment zou aanspreken op nakoming van zijn verplichtingen uit het non-concurrentiebeding. Het kan wel zo zijn dat ex-werknemer zich dit wellicht niet geheel realiseerde toen hij deze dienstverbanden aanging, maar de brief van Werkgever van 13 oktober 2009, waarin zij hem meedeelt hem onverkort aan het non-concurrentiebeding te houden, was duidelijk en niet voor meer uitleg vatbaar. Desondanks is ex-werknemer zijn werkzaamheden voor Creditsafe blijven verrichten. Dat Werkgever ervoor heeft gekozen om – toen zij er bij toeval achter kwam dat Werkgever bij een incassobureau werkte – niet te ageren tegen dat eerdere dienstverband doet daaraan niet af.
5. Om de vraag te kunnen beantwoorden of Werkgever ex-werknemer in dit geval kan en mag houden aan het non-concurrentiebeding dienen de belangen van beide partijen tegenover elkaar te worden afgewogen.
6. Werkgever heeft belang bij de handhaving van het non-concurrentiebeding. Als onweersproken is immers vast komen te staan dat ex-werknemer bij Werkgever in zijn functies – eerst als senior adviseur en later als junior adviseur – ervaring en kennis heeft opgedaan van de bedrijfsorganisatie, verkoopstrategieën en het klantenbestand van Werkgever. Deze kennis zou ex-werknemer bij concurrent Creditsafe hebben kunnen aanwenden met als gevolg dat Werkgever klanten zou kunnen verliezen en haar omzet zou dalen. Het non-concurrentie-beding was er nu juist voor om dit risico te vermijden.
7. Tegenover het belang van Werkgever bij handhaving van het non-concurrentiebeding stond het belang van ex-werknemer om een andere geschikte functie te verwerven.
Vaststaat dat ex-werknemer door in dienst te treden bij Werkgever een wending in zijn carrière voor ogen had en dat Werkgever dit wist. Daarvoor had ex-werknemer meer dan 13 jaar in de logistiek gewerkt en had hij geen enkele ervaring binnen de kredietinformatie/incasso-praktijk.
8. Naar het oordeel van de kantonrechter was op 1 oktober 2009 het belang van Werkgever bij handhaving van het non-concurrentiebeding groter dan dat van ex-werknemer, nu niet is gesteld of is gebleken dat ex-werknemer door deze handhaving onbillijk zou worden benadeeld. ex-werknemer heeft het geldende concurrentiebeding overtreden door op 1 oktober 2009 in dienst te treden bij Creditsafe.
9. Volgens Werkgever heeft ex-werknemer van 1 oktober 2009 tot en met 23 december 2009 het non-concurrentiebeding overtreden. Daartegen voert ex-werknemer aan dat hij met ingang van 18 december 2009 – de datum waarop het vonnis in kort geding is gewezen – zijn werkzaamheden heeft gestaakt. Werkgever heeft dit niet weersproken, zodat als vaststaand wordt aangenomen dat de overtreding van het non-concurrentiebeding heeft plaatsgevonden van 1 oktober 2009 tot en met 18 december 2009.
10. Over de werking en uitleg van het in artikel 4.6 opgenomen beding, dat bij de feiten onder d. is opgenomen, verschillen partijen ook van mening. Het moet ex-werknemer worden nagegeven dat de formulering van dit beding niet overal uitblinkt in duidelijkheid. Evenwel dient het beding te worden aangemerkt als een boetebeding in de zin van artikel 6:91 BW, nu daarin wordt bepaald dat de werknemer (schuldenaar) die tekortschiet in de nakoming van bepaalde bedingen uit de arbeidsovereenkomst een geldsom is verschuldigd en het beding – onweersproken – ook als prikkel tot nakoming van onder meer het non-concur-rentiebeding diende. Anders dan ex-werknemer betoogt, hoeft Werkgever dan ook niet aan te tonen dat sprake is van daadwerkelijk door haar geleden schade als gevolg van de indiensttreding van ex-werknemer bij Creditsafe.
11. Op zichzelf is juist – zoals ex-werknemer betoogt – dat in artikel 6:94 lid 3 BW wordt bepaald dat het in strijd is met de wet te bedingen dat de boete niet door de rechter zal kunnen worden gematigd. Dit betekent echter niet dat het boetebeding in zijn geheel nietig is. In artikel 3:41 BW is immers bepaald dat, als een grond van nietigheid slechts een deel van een rechtshandeling betreft, deze voor het overige in stand blijft, voor zover dit, gelet op inhoud en strekking van de handeling, niet in onverbrekelijk verband met het nietige deel staat. De uitsluiting van de matigingsbevoegdheid weggedacht, resteert een geoorloofd boetebeding. De nietigheid van artikel 6:94 lid 3 BW ziet immers alleen op hetgeen in afwijking van lid 1 van dat artikel is bedongen. Dit betekent dat het boetebeding voor het overige, dat wil zeggen: voor zover het niet strijdig is met het bepaalde in lid 1, tussen partijen geldt. Nu de strekking van het beding in een zodanige mate aan die van een geldig boetebeding beantwoordt, en aangenomen dat dit geldige boetebeding zou zijn overeengekomen, indien van de uitsluiting van de rechterlijke matigingsbevoegdheid was afgezien, komt het beding de werking van dat geldige boetebeding toe.
12. De kantonrechter ziet met ex-werknemer aanleiding de gevorderde boete sterk te matigen. Daarbij is het volgende van belang. Het totale dienstverband heeft slecht twaalf maanden geduurd. ex-werknemer vervulde geen sleutelfunctie binnen Werkgever. De arbeidsovereen-komst is op initiatief van Werkgever beëindigd, omdat ex-werknemer in haar visie niet goed functioneerde. Onder deze omstandigheden acht te kantonrechter een boete van
€ 2.500,– passend en geboden.
13. Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht behoeft geen bespreking meer, nu dit in het licht van hetgeen in dit vonnis is vastgesteld en overwogen, niet tot een andere beslissing kan leiden.
14. In de uitkomst van deze procedure ziet de kantonrechter aanleiding de proceskosten te compenseren, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.
Beslissing
De kantonrechter:
– veroordeelt ex-werknemer tot betaling aan Werkgever van een boete van € 2.500,00;
– compenseert de proceskosten, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt;
– verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
– wijst het meer of anders gevorderde af.
(bron:www.rechtspraak.nl)
Hebt u omtrent een non-concurrentiebeding vragen dan wel behoefte hebben aan direct advies of bijstand, kunt u altijd kosteloos telefonisch contact opnemen met onze arbeidsrecht advocaat. Dit gaat snel en u krijgt direct een van onze advocaten aan de telefoon. Onze advocaten in Utrecht zijn specialist op dit terrein. Bel ons nu op 030 252 35 20. Een eerste telefonisch advies is altijd kosteloos.
