Dwaling koper schending mededelingsplicht verkoper?

Dwaling koper schending mededelingsplicht verkoper?

In deze zaak die is gepubliceerd in RvR 2017 / 68 is in eerste aanleg (rechtbank) aan de orde gekomen of een koper van een recreatiewoning mag vertrouwen op een door verkoper getoonde maquette. Koper stelt dat de recreatiewoning in een wezenlijk andere omgeving wordt gerealiseerd dan door verkoper op grond van de maquette is geschetst. Koper wil daarom de koopovereenkomst niet nakomen. Verkoper heeft vervolgens de koopovereenkomst met de koper ontbonden en vordert in eerste aanleg van koper een betaling van een contractuele boete en schadevergoeding.

De koper verweert zich met een beroep op dwaling. De rechtbank heeft dit beroep op dwaling afgewezen, dit omdat de rechtbank tot het oordeel is gekomen dat een maquette slechts beoogt een indruk te geven van de beoogde eindsituatie en het voor verkoper ook niet kenbaar was dat de realisatie van het park precies conform de maquette voor koper van doorslaggevende betekenis was. De vorderingen van verkoper worden in eerste aanleg dan ook toegewezen en wordt koper veroordeeld tot betaling van een contractuele boete en schadevergoeding.

Koper gaat in hoger beroep. Voor het hof kan koper alsnog afdoende duidelijk maken dat de maquette wel degelijk van doorslaggevende belang voor hem is geweest en dat het van groot belang voor hem was dat de omgeving van de recreatiewoning zou zijn zoals in de maquette was geschetst.

In appel is de onjuiste voorstelling van zaken niet in geschil. Koper ging er vanuit dat het bouwplan zou worden gerealiseerd in overeenkomst met de aan hem getoonde maquette. Het plan is eenvoudigweg niet uitgevoerd overeenkomstig deze maquette. De vraag die in hoger beroep aan de orde komt, is of de onjuiste voorstelling van zaken bij koper een gevolg is van een mededeling van verkoper of van het schenden van haar spreekplicht en derhalve het beroep op dwaling van de koper dient te slagen.

Uit de rechtspraak volgt in het algemeen dat mag worden afgegaan op de juistheid van door de wederpartij gedane mededelingen en dat dit bij dwaling niet anders is. Uit rechtspraak volgt dat wanneer de dwaling het gevolg is van een onjuiste mededeling, dat op zichzelf genomen veelal voldoende zal zijn voor een succesvol beroep op dwaling.

Ingeval in de gegeven omstandigheden niet kan worden vastgesteld dat een onjuiste mededeling is gedaan, moet worden beoordeeld of de spreekplicht is geschonden van de wederpartij van de dwalende. Of de spreekplicht is geschonden hangt veelal af van de feitelijke omstandigheden van het geval.

Indien koper kenbaar maakt dat bepaalde omstandigheden om de te bouwen recreatiewoning van groot belang zijn, dan is het in deze situatie aan verkoper om te ‘spreken’ c.q. duidelijkheid te geven dat anders kan en/of zal worden gebouwd dan hetgeen gesteld wordt in de maquette.

Zowel bij de vaststelling van het doen van een onjuiste mededeling als in het geval van het schenden van de spreekplicht, wordt een beroep op dwaling snel gehonoreerd. In geval van het schenden van de spreekplicht ligt het op de weg van de wederpartij van de dwalende om in het verweer aan te tonen dat geen sprake is van een schending van de spreekplicht. Aan dit verweer worden hoge eisen gesteld, omdat de onjuiste voorstelling van zaken in de risicosfeer ligt van de wederpartij van de dwalende.

Slaagt de wederpartij van de dwalende in dit verweer, dan komt het vervolgens aan op de levering van bewijs. Dit bewijs dient dan weer door de partij te worden geleverd die zich beroept op de dwaling (met rechtsgevolg vernietiging) c.q. dient de dwalende dit bewijs te leveren.

Vragen:

Heeft u vragen over de mogelijkheden van vernietiging van een overeenkomst, dan wel over de mogelijkheden voor het ontbinden van een overeenkomst, dan wel wenst u te toetsten of sprake is van een onjuiste voorstelling van zaken, die in causaal verband staan met de wettelijke vereiste onjuiste mededeling, verzwijging of wederzijdse dwaling op de voet van het dwalingsartikel (6:228 BW), dan kunt u contact opnemen met een van onze advocaten gespecialiseerd in het verbintenisrecht en ondernemersrecht.