Dringende reden voor ontslag op staande voet – weging omstandigheden

Wanneer een werkgever een ontslag op staande voet geeft aan een werknemer moet daar een dringende reden aan ten grondslag liggen (7:677 BW). Bij de beoordeling of de aan het ontslag op staande voet ten grondslag gelegde reden als dringend in de zin van artikel 7:677 lid 1 BW heeft te gelden moeten alle omstandigheden van het geval bekeken worden. Deze omstandigheden kunnen onder zijn gelegen in de functie van de werknemer, de aard en de ernst van de ontslagreden, maar ook in zijn leeftijd, de lengte van het dienstverband, de tijd waarin hij wel goed heeft gefunctioneerd binnen zijn functie en de gevolgen die het ontslag voor hem zou hebben.

Als uitgangspunt geld dat ontslag op staande voet een zeer zware maatregel is die voor de werknemer zo nadelig uitpakt dat deze maatregel alleen als sanctie gehanteerd mag worden in die gevallen waarin van de werkgever geen coulantere houding gevergd mag worden. De reden voor het ontslag moet om die reden ernstig en zwaarwegend zijn.

Een voorbeeld uit de rechtspraak. Een werknemer van een kledingwinkel had gestolen van zijn werkgever. De ontvreemde goederen waren bij een laatste uitverkoopronde, waarin die goederen voor ‘symbolische’ prijzen waren aangeboden, overgebleven.

Ingevolge artikel 7:678 lid 2, aanhef en onder d, BW kunnen dringende redenen onder andere aanwezig worden geacht wanneer de werknemer zich schuldig maakt aan diefstal, waardoor hij het vertrouwen van de werkgever onwaardig wordt.

De kledingwinkel had voldoende zwaarwegende redenen om haar bedrijfsbeleid tegen diefstal door het eigen personeel strikt te handhaven, en in dit geval konden de aan het ontslag ten grondslag gelegde redenen het ontslag ook dragen nu de werknemer van dat bedrijfsbeleid op de hoogte was, ook wist dat dit daadwerkelijk werd gehandhaafd en door zijn eigen handelswijze aanleiding heeft gegeven tot een vertrouwensbreuk met zijn werkgever.

De gevolgen die dit ontslag voor de werknemer had, konden niet afdoen aan de gerechtigheid daarvan.

De Hoge Raad – de hoogste rechtsprekende instantie in Nederland (de hoogste rechter) – geeft in die zaak aan dat, hoewel de persoonlijke omstandigheden van de werknemer, en met name de gevolgen die het ontslag voor hem zal hebben, betrokken moeten worden bij de beoordeling van de gerechtigheid van het ontslag, dit niet meebrengt dat zij altijd afdoen aan die gerechtigheid.

Ook in die situatie waren de gevolgen voor de werknemer en zijn gezin zeer ernstig, maar omdat de diefstal – gelet op de overige omstandigheden –ook ernstig is, kunnen de gevolgen die dit ontslag voor de werknemer heeft, geen verandering brengen in de situatie.

Bron: www.rechtspraak.nl (LJN: BV9532)