Waar heeft u recht op en wat kunt u doen als u bent onterfd?

Waar u recht op heeft

In Nederland kunt u op twee manieren erven. Namelijk op grond van een testament. Of uit hoofde van de wet. In een testament kunt u iemand, of meerdere mensen of instanties, benoemen tot erfgenaam. Het is echter ook mogelijk om in uw testament iemand, of meerdere mensen, te onterven. U kunt alleen iemand onterven die op grond van de wet uw erfgenaam is. Dit kunnen bijvoorbeeld uw echtgenoot of geregistreerd partner, of uw kinderen, zijn.

Onterving van uw echtgenoot of geregistreerd partner of uw kinderen, brengt evenwel nog niet met zich mee dat zij met betrekking tot uw erfenis helemaal nergens aanspraak op hebben of kunnen maken. Op grond van de wet hebben kinderen namelijk altijd recht op een deel van de nalatenschap van hun ouders. Dit deel wordt ook wel het kindsdeel of de legitieme portie genoemd. De echtgenoot of geregistreerd partner die onterfd is heeft hier geen aanspraak op.

De legitieme portie van een onterfd kind bedraagt de helft van het bedrag waar hij of zij recht op zou hebben gehad als hij of zij op grond van de wet van u zou erven. Als u bijvoorbeeld vier erfgenamen achterlaat, uw echtgenoot en drie kinderen, erven zij volgens de wet ieder voor gelijke delen (namelijk ieder voor ¼ deel). Zou u één van uw kinderen onterven dan heeft hij of zij aanspraak op de helft van dit 1/4e deel, namelijk 1/8e deel van de legitimaire massa.

Wat u kunt doen

Als u als kind bent onterfd door uw vader of moeder kunt u uw legitieme portie bij diens erfgenamen (volgens het testament) opeisen. Op grond van de wet dient u dit op verzoek van de erfgenamen binnen een redelijke termijn te doen, en in ieder geval binnen vijf jaar na overlijden van de erflater. Als u dit niet doet, vervalt uw recht op (berekening en uitkering van) de legitieme portie. De hoogte van de legitieme portie, wat altijd een geldbedrag is, wordt berekend aan de hand van de boedelbeschrijving en berekening van de legitimaire massa. Als hieruit volgt wat het geldbedrag is waar het onterfde kind recht op heeft, kan diens legitieme portie worden uitgekeerd (zolang de andere ouder die tevens erfgenaam is niet meer in leven is, anders verkrijgt het onterfde kind een vordering op hem of haar). In geval de erfgenamen en het onterfde kind geen overeenstemming kunnen bereiken over de hoogte van de legitieme portie, kan de rechter worden verzocht om de legitieme portie vast te stellen en de erfgenamen te veroordelen om dit bedrag aan het onterfde kind uit te betalen.

Het is ook mogelijk dat een onterfd kind berust in diens onterving en geen aanspraak maakt op zijn of haar legitieme portie. In dat geval erven de kinderen van het onterfde kind dit. Dit is alleen niet zo wanneer de erflater in het testament niet alleen zijn of haar kind onterfd, maar ook de kinderen van zijn of haar kind.