Bezwaar ontslag ambtenaar – ongeschiktheidsontslag

Ambtenarenrecht – bezwaarschrift – ontslag

Hebt u vragen omtrent het maken van bezwaar (het indien van een bezwaarschrift) tegen een ontslag, of zoekt u gespecialiseerde rechtsbijstand op dat terrein, bel dan op ons centrale telefoonnummer 030 – 252 35 20. Wij verbinden u direct door met een advocaat ambtenarenrecht. Een eerste advies is altijd geheel kosteloos.

In de zaak die hier wordt besproken in de Centrale Raad van Beroep van oordeel dat de gedragingen van de ambtenaar onvoldoende grondslag bieden voor de conclusie dat hij ongeschikt is voor de door hem bij het Klpd uitgeoefende functie. De minister was niet bevoegd om de ambtenaar met toepassing van artikel 94, eerste lid, aanhef en onder g, van het Barp te ontslaan. De minister heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt dat de gedragingen van de ambtenaar dusdanig zijn geweest dat een uitzondering is gerechtvaardigd op de hoofdregel dat, voordat kan worden overgegaan tot het verlenen van ongeschiktheidsontslag, een verbeterkans moet worden geboden. (bron: www.rechtspraak.nl)

De Raad overweegt daartoe – samengevat en voor zover hier van belang – als volgt.

2.1, De ambtenaar is in 1980 aangesteld als politieambtenaar. Vanaf 1998 was hij werkzaam als zedenrechercheur bij de politieregio [politieregio]. Per februari 2006 is de ambtenaar gaan werken als [naam functie] bij de Dienst Nationale Recherche Informatie van het Korps landelijke politiediensten (Klpd) te Zoetermeer.

2.2. In april 2004 heeft de ambtenaar samen met een collega een aangifte opgenomen van Z, van seksueel misbruik door haar therapeut. Op 18 oktober 2007 heeft Z bij de voormalige leidinggevende van de ambtenaar bij de politieregio [politieregio] gemeld dat zij na het opnemen van haar aangifte, tot begin 2007, veelvuldig telefonisch en persoonlijk contact met de ambtenaar heeft gehad en dat deze contacten hebben geleid tot een affectieve relatie, waarbij het wel tot zoenen, maar niet tot seks is gekomen. Van dit gesprek heeft de leidinggevende een rapportage opgemaakt. Daarna heeft het Bureau Veiligheid & Integriteit een oriënterend onderzoek ingesteld, waarbij de ambtenaar en een aantal getuigen zijn gehoord. De bevindingen zijn neergelegd in een rapport van 4 februari 2008. Vervolgens heeft de minister een disciplinair onderzoek doen instellen wegens vermoedelijk gepleegd plichtsverzuim in de zin van artikel 76 van het Besluit algemene rechtspositie politie (Barp).

2.3. Bij besluit van 3 juni 2008 is de ambtenaar in afwachting van een op te leggen schorsing met onmiddellijke ingang buiten functie gesteld en is hem tevens de toegang tot de dienstgebouwen ontzegd.

2.4. Na daartoe een voornemen kenbaar te hebben gemaakt en de ambtenaar in de gelegenheid te hebben gesteld hierop te reageren, heeft de minister de ambtenaar bij besluit van 4 december 2008 met onmiddellijke ingang de disciplinaire straf van ontslag opgelegd. Aan dat besluit ligt ten grondslag dat de ambtenaar zich schuldig heeft gemaakt aan ernstig plichtsverzuim. Kort gezegd wordt de ambtenaar verweten dat hij tijdens het onderzoek naar aanleiding van de aangifte van Z bij hem en zijn collega een drietal werkafspraken over de omgang met zedenslachtoffers heeft geschonden, dat hij aanvankelijk zakelijke, maar later ook persoonlijke en intieme contacten met Z heeft onderhouden die hij niet in het journaal heeft vermeld en dat hij misbruik heeft gemaakt van de situatie van Z en het vertrouwen van Z en haar echtgenoot in de ambtenaar als politieambtenaar en de politieorganisatie als geheel heeft beschaamd.

2.5. Bij besluit van 10 juli 2009 heeft de minister het bezwaar tegen het besluit van 4 december 2008 in zoverre gegrond verklaard dat het strafontslag is omgezet in een ongeschiktheidsontslag. De minister heeft het advies van de bezwaaradviescommissie inzake personele aangelegenheden Korps landelijke politiediensten (commissie) met enkele kanttekeningen overgenomen. In dat advies nam de commissie het standpunt in dat de ambtenaar zich schuldig heeft gemaakt aan plichtsverzuim, maar dat de straf van onvoorwaardelijk ontslag niet evenredig is aan het gepleegde plichtsverzuim. De straf van voorwaardelijk ontslag die wel evenredig wordt geacht aan de aard en ernst van het gepleegde plichtsverzuim, komt echter niet tegemoet aan de behoefte van de Klpd om de ambtenaar wegens zijn onprofessionele gedrag ten opzichte van het zedenslachtoffer Z uit zijn functie te verwijderen. De commissie acht deze behoefte legitiem, omdat de ambtenaar door zijn gedrag ten opzichte van Z blijk heeft gegeven van ongeschiktheid voor zijn functie, doordat hij ten opzichte van haar onvoldoende professionele afstand heeft bewaard.

3. Bij de aangevallen uitspraak, voor zover hier van belang, heeft de rechtbank het beroep van de ambtenaar tegen het besluit van 10 juli 2009 gegrond verklaard en dat besluit vernietigd voor zover aan de ambtenaar ontslag is verleend op grond van artikel 94, eerste lid, aanhef en onder g, van het Barp. De rechtbank oordeelde dat de ambtenaar zich schuldig heeft gemaakt aan plichtsverzuim, maar dat uit het gedrag van de ambtenaar niet volgt dat hij ongeschikt is voor het politieambt. De minister heeft niet aangegeven aan welke eigenschappen, mentaliteit of instelling het de ambtenaar ontbreekt. De ambtenaar heeft uitdrukkelijk blijk gegeven van besef dat hij plichtsverzuim heeft gepleegd en heeft daarover spijt betuigd. Het plichtsverzuim is voorts niet van dien aard dat het enkele plegen daarvan zonder meer ongeschiktheid oplevert. De rechtbank kan niet uitsluiten dat sprake is geweest van een eenmalige gebeurtenis in de langdurige en, naar door de minister ook uitdrukkelijk is erkend, overigens vlekkeloze loopbaan van de ambtenaar. Als daarover al anders gedacht zou moeten worden, had hem in ieder geval de gelegenheid gegeven moeten worden om zijn gedrag te verbeteren.

4. Naar aanleiding van hetgeen partijen in hoger beroep hebben aangevoerd overweegt de Raad het volgende.

4.1. Ingevolge artikel 94, eerste lid, aanhef en onder g, van het Barp, voor zover nu van belang, kan de ambtenaar anders dan op zijn aanvraag worden ontslagen op grond van onbekwaamheid of ongeschiktheid voor het door hem beklede ambt, anders dan op grond van ziels- of lichaamsgebreken. Volgens vaste rechtspraak van de Raad moet ongeschiktheid – zich uitend in het ontbreken van eigenschappen, mentaliteit en instelling die voor het op goede wijze vervullen van de functie vereist zijn – worden aangetoond aan de hand van concrete gedragingen van de ambtenaar.

4.2. Voor de Raad staat voldoende vast dat de ambtenaar zich niet heeft gehouden aan de gedragsregels die gelden voor het omgaan met zedenslachtoffers en in strijd daarmee een persoonlijke en intieme relatie heeft laten ontstaan met Z. Hoewel de ambtenaar besefte dat hij onprofessioneel en onjuist handelde, heeft hij deze relatie niet afgebroken, die ook niet gemeld bij zijn collega’s of leidinggevenden bij de politieregio [politieregio] en over de contacten met Z evenmin iets in het journaal opgenomen. Na de overstap van de ambtenaar naar het Klpd zijn de contacten tot begin 2007 voortgezet.

4.3. Anders dan de minister en met de rechtbank is de Raad van oordeel dat de gedragingen van de ambtenaar onvoldoende grondslag bieden voor de conclusie dat hij ongeschikt is voor de door hem bij het Klpd uitgeoefende functie. Bij dit oordeel is het volgende in aanmerking genomen.

4.4. De ambtenaar heeft na de aangifte van Z niet de professionele afstand bewaard die hij in de destijds door hem vervulde functie van zedenrechercheur ten opzichte van een zedenslachtoffer in acht behoorde te nemen. Daartegenover staat dat het onderzoek dat volgde op de aangifte van Z, en de strafzaak waarin zij als slachtoffer was betrokken begin 2005 waren afgerond. Sindsdien hadden de ambtenaar en Z – buiten het uitwisselen van informatie over het hoger beroep en cassatie – uitsluitend persoonlijke contacten in de privésfeer, waarbij het initiatief van beide kanten kwam en – naar uitdrukkelijk door Z is verklaard – geen sprake is geweest van ongewenste intimiteiten. Verder is van belang dat de relatie met Z zich in hoofdzaak heeft afgespeeld in de periode van mei 2004 tot februari 2006, waarin de ambtenaar nog niet onder het gezagsbereik van de minister werkzaam was en dat de ambtenaar vanaf februari 2006 in zijn functie van [naam functie] geen beroepsmatige contacten meer had met burgers.

4.5. Het voorgaande brengt mee dat de minister niet bevoegd was om de ambtenaar met toepassing van artikel 94, eerste lid, aanhef en onder g, van het Barp te ontslaan. Dit oordeel zou niet anders luiden indien het standpunt van de minister over de ongeschiktheid van de ambtenaar voor zijn functie zou zijn gevolgd. De minister heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt dat de gedragingen van de ambtenaar dusdanig zijn geweest dat een uitzondering is gerechtvaardigd op de hoofdregel dat, voordat kan worden overgegaan tot het verlenen van ongeschiktheidsontslag, een verbeterkans moet worden geboden. Daarbij is mede van belang dat in de 28-jarige loopbaan van de ambtenaar bij de politie nooit eerder van ontoelaatbaar gedrag is gebleken.

4.6. Uit het voorgaande volgt dat het hoger beroep niet slaagt, zodat de aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd.