Zuivere of beneficiaire aanvaarding van een nalatenschap

Leidt een diner op kosten van de erflater tot zuivere aanvaarding? Ja, volgens het hof, nee volgens de Hoge Raad.

Eerder werd door mij de uitspraak van het gerechtshof Den Haag van 8 april 2014 (ECLI:NL:GHDHA:2014:1799) besproken. Op de dag van het overlijden van erflaatster gingen de erfgenamen uit eten na het regelen van de uitvaart. De kosten hiervan, € 119,-, werden betaald vanaf de bankrekening van erflaatster. Een maand later leggen de erfgenamen een verklaring tot beneficiaire aanvaarding af. De erfgenamen stellen dat zij de nalatenschap hierdoor beneficiair hebben aanvaard en dat zij dus niet aansprakelijk zijn voor de schulden van erflaatster. Eén van de schuldeisers van erflaatster stelt echter dat, doordat zij uit eten zijn gegaan op kosten van de nalatenschap, de erfgenamen de nalatenschap zuiver hebben aanvaard en dus aansprakelijk zijn voor de schulden van de erflaatster. Het hof stelt de schuldeiser in het gelijk. Doordat de erfgenamen de kosten van het etentje vanuit de nalatenschap hebben voldaan, hebben zij zich zodanig gedragen dat zij de nalatenschap zuiver hebben aanvaard. Het hof overweegt dat zij gelden hebben verbruikt ten eigen behoeve. Het hof veroordeelt hen tot betaling van de schuld aan de schuldeiser van meer dan € 11.000,-.

De erfgenamen gaan in cassatie bij de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2015:1284). De erfgenamen voeren onder meer aan dat zij vanuit het huis van erflater de begrafenis hebben geregeld, dat er geen eten of drinken in huis was, dat de erfgenamen te ver van hun eigen huis waren om thuis te eten, dat de kosten van de door hen genuttigde eenvoudige maaltijd daarom als kosten van de begrafenis zijn aan te merken.

De Hoge Raad volgt de erfgenamen hierin. De Hoge Raad overweegt:
Tot de handelingen die erop zijn gericht de erflater een passende uitvaart te bezorgen, kan een overleg op de sterfdag als hier aan de orde worden gerekend. Het maken van redelijke kosten daarvoor ten laste van de nalatenschap kan dan niet worden aangemerkt als een daad van aanvaarding. De kosten van een maaltijd als de onderhavige kunnen onder omstandigheden tot zodanige kosten worden gerekend.

De omstandigheden door de erfgenamen zijn aangevoerd rechtvaardigen volgens de Hoge Raad zonder meer dat die kosten van de eenvoudige maaltijd worden gerekend tot de kosten van de uitvaart. Kortom, de Hoge Raad vernietigt het arrest van het gerechtshof. De erfgenamen hoeven het bedrag van € 11.000,- niet uit hun eigen vermogen te voldoen.

Door: mr. Ingeborg Redert